Używanie tabletu opóźnia rozwój mowy

Rodzice zaobserwowali, że tablet czy smartfon wydaje się najlepszą zabawką dla dziecka – natychmiast przykuwa jego uwagę i daje odpocząć dorosłym. Pokusa zatem wielka, jednak korzyści wydają się pozorne, o czym przestrzegają specjaliści.

Amerykańska Akademia Pediatrii uważa, że dzieci poniżej 2 roku życia nie powinny mieć żadnego kontaktu z urządzeniami mobilnymi. Ostrzega przy tym, że nadmierne korzystanie z tego typu urządzeń może prowadzić do kłopotów z nauką, trudnościami z koncentracją czy otyłości.

Należy zauważyć, że ponieważ tablety i smartfony to stosunkowo nowe urządzenia, nie ma na razie dokładnie opisanych długofalowych skutków (tak korzystnych, jak i negatywnych) korzystania z nich przez małe dzieci na ich rozwój.

Są jednak już cząstkowe wyniki badań pokazujące wpływ smartfonów i tabletów na wczesne etapy rozwoju dziecka.

Tablet a rozwój mowy

W badaniach przeprowadzonych przez naukowców z kanadyjskiego The Hospital for Sick Children (SickKids) w Toronto wzięło udział 894 dzieci w wieku od 6 miesięcy do 2 lat. Informacje o czasie, który dziecko spędzało ze smartfonem lub tabletem, uzyskiwano od rodziców. Maluchy regularnie badano także pod kątem postępów w rozwoju mowy.

Okazało się, że 20 proc. dzieci przed 18. miesiącem życia korzystało ze smartfona lub tabletu przez średnio 28 minut dziennie.

W trakcie trwających przez kolejne lata (2011-2015) obserwacji badacze ustalili, że im więcej czasu dziecko spędzało z urządzeniem, tym większe było u niego ryzyko opóźnień rozwoju mowy.

Z każdym wydłużeniem czasu spędzanego z tabletem lub smartfonem o 30 minut, ryzyko wolniejszego rozwoju mowy wzrastało o 49 proc.

Nie zaobserwowano natomiast zależności pomiędzy korzystaniem z tych urządzeń a opóźnieniami w rozwoju kompetencji komunikacyjnych, takich jak gesty czy interakcje społeczne.

Rzeczywistość w Polsce

Dwa lata temu Fundacja Dzieci Niczyje (obecnie zmieniła nazwę na "Fundacja Dajmy Dzieciom Siłę") przeprowadziła badania, by sprawdzić, jaka jest skala korzystania z tabletów i smartfonów przez małe dzieci w Polsce. Okazało się, że – podobnie, jak w Stanach Zjednoczonych, niemal co trzecie roczne dziecko miało już doświadczenie z urządzeniem mobilnym.

Inne wyniki:

• 64 proc. dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6,5 lat korzysta z urządzeń mobilnych, przy czym 25 proc. - codziennie
• 26 proc. dzieci posiada własne urządzenie mobilne (prawie 40 proc. dzieci w wieku 5-6 lat i 25 proc. dzieci w wieku 3-4 lata);
• 79 proc. dzieci ogląda filmy, a 62% gra na smartfonie lub tablecie
• 63 proc. dzieci zdarzyło się bawić smartfonem lub tabletem bez konkretnego celu
• 69 proc. rodziców udostępnia dzieciom urządzenia mobilne, kiedy muszą zająć się własnymi sprawami;
• 49 proc. rodziców stosuje to jako rodzaj nagrody dla dziecka.

Anna Piotrowska

Dziennikarka od lat zajmuje się popularyzacją najnowszych odkryć z różnych dziedzin nauki. Rozwój współczesnej medycyny napawa ją wielkim optymizmem, bo daje nadzieje na znaczące wydłużenie i polepszenie ludzkiego życia. Pracowała w "Newsweeku", "Dzienniku", "Wiedzy i Życiu".

Justyna Wojteczek

Dziennikarka i publicystka od wielu lat zajmująca się tematyką zdrowia, medycyny i systemu opieki zdrowotnej. Kieruje Serwisem Zdrowia Polskiej Agencji Prasowej. Pierwsza redaktor naczelna dwutygodnika dla lekarzy Medical Tribune, pracowała też m.in. w Gazecie Prawnej, Medycynie Praktycznej, wydawnictwie Termedia. Pełniła funkcję rzeczniczki prasowej Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Autorka książki "Wiesław Jędrzejczak. Pozytywista do szpiku kości".